Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2011

Η δραχμή και οι μύθοι της (Μέρος 2ο - Απαντήσεις)


του Δημήτρη Μάρδα, Αν. Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
Σε προηγούμενο άρθρο μας, υποστηρίξαμε ότι στην περίπτωση επιστροφής στη δραχμή, οι υποτιμήσεις – διολισθήσεις του εθνικού νομίσματος δε θα βελτιώσουν την...
ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εξαγωγών. Αυτό το σενάριο το ζήσαμε για είκοσι χρόνια, από το 1980-2000 όταν ή δραχμή απαξιωνόταν θεαματικά έναντι του δολαρίου και των άλλων νομισμάτων, (1980: 1 $ = 42,6 δρχ., 2000: 1$ = 308,9 δρχ.) ενώ οι εξαγωγές μετά βίας διπλασιάστηκαν από 5 δις δολάρια σε 10 δις δολάρια. Οι ελληνικές εξαγωγές υπερδιπλασιάστηκαν από το 2001-2008. Αυτά είναι δεδομένα που δεν αμφισβητούνται καθώς τα βλέπουμε!

Στο παρόν άρθρο αναφερόμαστε μόνο σε κάποιες από τις απαντήσεις-κριτικές, που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο προτάσσοντας ένα σύνολο σκέψεων και επιχειρημάτων υπέρ της δραχμής. Για τις υπόλοιπες απόψεις-θέσεις αναγνωστών απλά σημειώνουμε το εξής: Με άναρθρες κραυγές και συνθηματολογία, δε κτίζεται οποιαδήποτε μορφή διαλόγου.

Ορισμένοι παρομοιάζουν την Ελλάδα με την Αργεντινή ή την Ισλανδία ή την Ουγγαρία υιοθετώντας ένα υπεραπλουστευμένο σκεπτικό. Ως προς την Αργεντινή ειδικότερα, υποστηρίζεται ότι εφόσον η αποσύνδεση της εθνικού της νομίσματος από το δολάριο και η απαξίωσή του εκτίναξε τις εξαγωγές της χώρας εκείνης, το ίδιο θα συμβεί και στην Ελλάδα!.

Πρώτο μεθοδολογικό λάθος: Συγκρίνονται δύο ανόμοιες οικονομίες. Ενδεικτικά σημειώνεται ότι η Αργεντινή, στη χειρότερη περίοδο της δεκαετίας του 2000 είχε εμπορικό πλεόνασμα, ενώ η Ελλάδα έχει ένα υπερμέγεθες εμπορικό έλλειμμα. Δεύτερο λάθος: Η δομή και η σύνθεση των ελληνικών εξαγωγών δεν έχει το παραμικρό κοινό με την αντίστοιχη της Αργεντινής. Μεγάλο μέρος των ελληνικών εξαγωγών δεν αντιδρά θετικά στις διολισθήσεις-υποτιμήσεις της δραχμής γιατί απλούστατα η ζήτησή τους δεν επηρεάζεται από τις τιμές. Αυτά τα ζήσαμε, οπότε μη ψάχνουμε αντιγραφές παραδειγμάτων που, δεν έχουν την παραμικρή σχέση με τη δική μας οικονομία.

Επίσης, πώς είναι δυνατόν να συγκρίνεται η Ισλανδία με την Ελλάδα, όταν πηγή της κρίσης της Ισλανδίας ήταν το τραπεζικό σύστημα; Ως προς την Ουγγαρία, αν μελετηθεί ακόμη πιο προσεκτικά η δομή της οικονομίας της εύκολα θα διαπιστωθούν οι διαφορές της με την Ελλάδα.

Κάποιος ορθά έθιξε την ποιότητα των προϊόντων, που αποτελεί κύριο ανασταλτικό παράγοντα των ελληνικών εξαγωγών. Αυτή άραγε θα αλλάξει με την επιστροφή στη δραχμή ή η εύκολη λύση της δραχμής θα οδηγήσει αποτρεπτικά (όπως έκανε κατά το 1980-2000) στο θέμα της βελτίωσης της ποιότητας; Και ποια ήταν τέλος πάντων αυτή η πετυχημένη συνταγή της παλιάς δραχμής, που σημειώνει ένας άλλος αναγνώστης; Ας δοθούν κάποια στοιχεία επιτυχίας από τους ένθερμους υποστηρικτές της!

Στο άρθρο μας θίξαμε κατά κύριο λόγο το θέμα της ανταγωνιστικότητας, αναφερόμενοι ακροθιγώς στη θέση «δεν πληρώνουμε το χρέος». Δεν αγγίξαμε άλλα ζητήματα στα οποία συνοπτικά θα αναφερθούμε ακολούθως, καθώς ‘διαφεύγουν’ των υποστηρικτών της επιστροφής στη δραχμή.

Σύμφωνα με ξένους αναλυτές και μελέτες (όπως της τράπεζας UBS, ακόμη και των υποστηρικτών της επίμαχης επιστροφής) η ελληνική οικονομία θα γνωρίσει ένα μοναδικό σοκ βραχυχρόνια: Θα μειωθεί η παραγωγή κατά 30-40% την πρώτη χρονιά της επιστροφής, θα μειωθούν τα εισοδήματα ετησίως από 3000-9000 ευρώ, θα εκτιναχθεί το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, θα υπάρχει φυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό κ.λπ.

Βέβαια όσοι έχουν χρήματα στο εξωτερικό θα αγοράσουν ‘κοψοχρονιάς’ τα πάντα στην Ελλάδα. Δεν είναι ίσως τυχαίο το γεγονός, ότι μεγάλο μέρος των ένθερμων υποστηρικτών της επιστροφής στη δραχμή διαμένουν στο εξωτερικό, έχοντας αμοιβές, περιουσία και καταθέσεις σε δολάρια ή αγγλικές λίρες.

Εύκολες και βολικές λύσεις, δε πρόκειται να μας βγάλουν από το αδιέξοδο που είμαστε. Η αναπαραγωγή της κουλτούρας της δεκαετίας του 1980-2000, δε θα μας κάνει Αργεντινή ή Ισλανδία ή Ουγγαρία. Καλό είναι να ακούμε από ανάμεσα και τους Αργεντινούς! Η ίδια αντίληψη για την οικονομία με τα ίδια άτομα (και αναφερόμαστε σε όλους στη Βουλή) δε θα δώσουν τις καταλληλότερες λύσεις ακόμη και με τη δραχμή.

Χρειαζόμαστε πολιτικούς παντός καιρού και όχι μαθημένους μόνο στην καλοκαιρία χωρίς δεξιότητες, ανεπάγγελτους, ή εγκάθετους των πολιτικών γραφείων της χώρας που αναδείχθηκαν με τις ευλογίες των μεντόρων τους ή παιδιά του κομματικού σωλήνα αλλά καλούς συνδικαλιστές. Χρειαζόμαστε άλλες προτάσεις!

Αρκετά ζήσαμε μια επίπλαστη ευτυχία ακολουθώντας εύκολες λύσεις τόσα χρόνια, που συχνά εκλογικεύονται χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, αγγίζοντας ενίοτε με την ίδια ευκολία, τα όρια του λαϊκισμού!